[secretera].
portal bibliofilsko-aukcyjny

92. [Ossoliński Franciszek Maksymilian] – Wiliński S., German Jakub, zaufani familiares Ossolińskich – Inwentarz rynsztunku i rzędów końskich pozostałych po F. M. Ossolińskim, przywiezionych z Turzyska przez S. Wilińskiego, a oddanych do Skarbca Liskiego (Leskiego) pod dozór Jakuba Germana. Dat. b.m., 27 lipca 1764 r. Podpisy Wilińskiego i Germana. Poszyt, k. [24], 35 x 21,5 cm. 9000,-

Język polski. Oryginalny nagłówek: „Excerpt z Regestru Oryginalnego Rzeczy Lunewilskich [...]” oraz treść dokumentów wskazuje, że większość rejestrowanych ruchomości należała do Franciszka Maksymiliana Ossolińskiego (1676-1756), podskarbiego nadwornego i wielkiego koronnego, prywatnego sekretarza króla Augusta II, jednego z najbliższych i najwierniejszych stronników tego władcy. Po śmierci Augusta II Ossoliński poparł jednak i był elektorem Stanisława Leszczyńskiego (1733), podpisał też konfederację dzikowską zawiązaną na wezwanie króla-Piasta i brał udział w walkach z armią rosyjską interweniującą na rzecz Augusta III. Pojmany przez Rosjan nie wyjawił im miejsca ukrycia klejnotów koronnych, w tym insygniów koronacyjnych. Nie uznawszy nigdy prawowitości elekcji Augusta III, oskarżył go o gwałt na prawach Rzeczypospolitej. Pozostał jako najbliższy współpracownik przy boku Stanisława Leszczyńskiego i wraz z nim udał się do Lotaryngii, gdzie zmarł w 1756 r. i spoczął w królewskiej krypcie Leszczyńskich w Nancy. Mobilia pozostałe w Lunéville odziedziczył syn – Józef Jan Kanty Ossoliński, który przewiózł je do Turzyska, dóbr wniesionych mu przez jego żonę Teresę ze Stadnickich. W 1764 r. – co dokumentuje oferowany inwentarz – trafiły one do zamku w Lesku (również część posagu Teresy). Inwentarz podzielony jest na działy, m.in.: Deskrypcja karabel; Deskrypcja rzędów; Srebra w skrzyni starej drewnianej; Rejestr srebra akcesowego różnemi czasy przybyłego; Obicia różne burkatelowe stare w pokojach turzyskich będące; Moderunki żołnierskie [tu wymienione: ostrogi, bagnety, pistolety, karabiny, ubrania etc.]; Opisanie koni etc. Oprócz szczegółowo opisanych kilku karabel i kilkunastu rzędów (waga kruszców, drogie kamienie, materiały), sreber, wyposażenia wojskowego i koni do Leska trafiły też rozmaite inne rzeczy, np.: „Wilk wyprawny ordynaryiny jeden”, „Kun wyprawnych w niekotrych mieyscach od molow nadpsowanych trzy”. Na końcu poświadczenie odbioru podpisane przez Wilińskiego i Germana oraz dodatkowa nota o oddaniu dwóch koni przez S. Wiśniewskiego, również opatrzona podpisami. Zabrudzenia, zaplamienia, drobne zagniecenia, poza tym stan dobry. Wspaniały zabytek, dokumentujący kulturę materialną elit Rzeczypospolitej XVIII w.

Ilośc odsłon: 92