[secretera].
portal bibliofilsko-aukcyjny

534. [Uwłaszczenie chłopów]. [Manifest cesarza Aleksandra II znoszący poddaństwo chłopów]. B.m. [1861]. B.w., s. 8, adl.;

Krasiński Adam Stanisław. List pasterski ws odczytania manifestu Aleksandra II w kościołach, dat. Wilno, 8 marca 1861, s. [1], adl.;

Krasiński Adam Stanisław. Odezwa do ludu diecezji wileńskiej. B.m. [1861]. B.w., s. [2], adl., 35,5 cm, okł. brosz. 300,-

Poszyt druków związanych z wprowadzeniem reformy uwłaszczeniowej przez cara Aleksandra II w guberniach rosyjskich (czyli z wyłączeniem Królestwa Polskiego), która przewidywała zniesienie sądownictwa dominialnego i poddaństwa chłopów oraz nadawała im prawo kupna, posiadania i dziedziczenia nieruchomości oraz zajmowania się handlem i przemysłem. Manifest carski otwierający ustawę wydano 19 lutego 1861 r., jednak jego odczytywanie chłopom rozpoczęto dopiero 7 marca. Zadanie to powierzono duchowieństwu tak prawosławnemu, jak katolickiemu. Realizując to polecenie, biskup wileński Adam Stanisław Krasiński (1810-1891), rozesłał do proboszczów komplety druków składające się z tekstu manifestu w języku rosyjskim (poz. 1). Do tego dołączony był polski list przewodni adresowany do poszczególnych duchownych (poz. 2) – tekst drukowany, odręcznie uzupełnione nazwisko odbiorcy oraz data (tu 8 marca 1861 r.) – w którym biskup nakazywał, by nie nastawiać chłopów przeciw niedawnym właścicielom i dbać o spokój; oraz odezwa Krasińskiego do wiernych diecezji wileńskiej, w której przedstawiał on właścicieli ziemskich jako braci chłopów i nawoływał do zgodnego wprowadzenia postanowień carskich, co miało zapobiec wybuchowi rozruchów i siłowemu przejmowaniu ziemi. Zagniecenia, poza tym stan bardzo dobry.

Ilośc odsłon: 35